نمای درخشان ترین ابرنواختر دنیا از دریچه نگاه جیمز وب، عکس - تیم علمی

تصاویر ثبت شده به وسیله جیمز وب درخشان ترین ابرنواختر در 420 سال گذشته را نشان می دهند که بقایای ستاره منفجر شده در 36 سال گذشته است. تصاویر مربوطه به وسیله دوربین مادون قرمز نزدیک این تلسکوپ (NIRCam) به ثبت رسید.

تلسکوپ در واقع بقایای ستاره ای در حال توسعه را با وضوح بی سابقه ثبت کرد که جزئیات کاملاً جدیدی را در خصوص این بقایای ابرنواختر در حال رشد فاش می نماید و بینش جدیدی از بقایای ابرنواختر را به اخترشناسان ارائه می دهد. این انفجار ستاره ای برای اولین بار در سال 1987 شناسایی شد و به عنوان ابرنواختر 1987A شناخته می گردد.

ابرنواختر 1987A⁩ آخرین ابرنواختری بود که به وسیله بشر با چشم غیر مسلح رصد شد. یان شلتون، اخترشناسی که در رصدخانه لاس کامپاناس کار می کرد، این ابرنواختر را در ابر ماژلانی بزرگ کشف کرد. این ستاره در فاصله 168 هزار سال نوری از زمین در ابر ماژلانی بزرگ نهاده شده است و نمایانگر نابودی یک ستاره ابرغول آبی به نام Sanduleak-69 202 است.

پیش از انفجار، تصور می شد که جرم آن ستاره حدود 20 برابر جرم خورشید باشد. در واقع این ابرنواختر آنقدر درخشان بود که می شد آن را با چشم غیرمسلح در نیمکره جنوبی مشاهده کرد. ستاره شناسان از آن موقع در پی بقایای در حال انبساط آن هستند.

سه و نیم سال پس از انفجار SN1987A، ستاره شناسان با استفاده از تلسکوپ هابل تصاویر جدیدی از این ابرنواختر را به دست آوردند که حلقه ای از گاز در حال تابیدن دور ستاره منفجر شده را نشان می دهد.

بعد از اینکه تلسکوپ هابل در سال 1994 تعمیر شد، دوباره SN1987A مورد مشاهده نهاده شد و این بار در اطراف آن سه حلقه نورانی دیده شد. این حلقه ها اثری از هیدروژن غنی شده اتمسفر بیرونی هستند که حدود 20 هزار سال قبل به وسیله بادهای ستاره ای از ستاره اجدادی خارج شده است. این گاز منتشر شده شبیه یک ساعت شنی به نظر می رسد.

تلسکوپ فضایی هابل موج شوک در حال انبساط ابرنواختر 1987A را مشاهده نموده بود که در ابتدا با سرعتی در حدود 7 هزار کیلومتر در ثانیه (4350 مایل در ثانیه) حرکت می کرد.

جیمز وب جزئیات جدیدی را در این مورد فاش نموده است که نشان می دهد موج ضربه ای فراتر از حلقه اصلی توسعه یافته و به حدود 3600 کیلومتر در ثانیه (2236 مایل در ثانیه) شتاب داده است و در عین حال نقاط داغ جدیدی را ایجاد می نماید که احتمالاً با گذشت زمان به روشنایی آن ها تبدیل شوند.

انتشار پراکنده تر به شکل یک درخشش عمومی نیز دیده می گردد، زیرا موج انفجار از ابرنواختر 1987A گاز را در اطراف محل انفجار تحریک می نماید. علاوه براین، JWST تصویر جدیدی را مشاهده کرد: در داخل حلقه اصلی، جایی که گاز و غبار یک ابر پرتابی حفره ای تاریک را تشکیل می دهند، دو کمان یا هلال گیج کننده وجود دارد. این تصویر در واقع مرکز را نشان می دهد که پر از توده های گاز و غبار است که در اثر انفجار ابرنواختر به بیرون پرتاب شده است.

تراکم غبار به قدری زیاد است که به نور مادون قرمز نزدیک جیمز وب اجازه نمی دهد در آن نفوذ کند و یک حفره تاریک را تشکیل می دهد. تیم پیشنهاد می نماید که این ویژگی ها می توانند لایه های بیرونی گازی را که به وسیله ابرنواختر منفجر شده اند نشان دهند.

چنین ساختارهایی در گذشته نیز به وسیله تلسکوپ هابل رصد شده اند، اما دقت تصویربرداری و وضوح وب نشان دهنده ویژگی های جدیدی در بقایای ابرنواختر 1987A است. جیمز وب به نظارت بر بقایای ابرنواختر در حال توسعه در حین تکامل و بعلاوه جستجوی ستاره نوترونی در مرکز انفجار که تا به امروز دیده نشده است، ادامه خواهد داد.

5858