اثربخشی آموزش در توسعه پایدار گردشگری - تیم علمی

برای دیدن زیباترین جزیره اندونزی با تور بالی همراه شوید و شگفتی های جزیره آتشفشانی بالی را از نزدیک شاهد باشد.

از مواردی که به تاثیرگذاری آموزش برای توسعه پایدار کمک می نماید؛ غیررسمی بودن آن است. آموزش های غیررسمی در تغییر رفتار و نگرش، پیروز تر از آموزش کلاسیک هستند. دانشمندان برای افزایش اثربخشی آموزش، به دنبال درک مکانیسمی هستند که به وسیله آن، آموزش بر رفتار فرد تاثیر می گذارد. آنان با استفاده از نظریه های یادگیری توانسته اند اجزا برنامه های آموزشی پیروز را شناسایی نموده و بر اساس آن ها مدل هایی را طراحی نمایند. امید است که با تکمیل مطالعات و تحقیقات در این زمینه، آموزش برای توسعه پایدار به حداکثر اثربخشی خود نزدیک گردد.

مخاطبان آموزش

عموم دانشمندان موافقند که آموزش و پرورش در دست یابی به گردشگری پایدار موثر است. اما توافق بر سر این که چه کسی؟ چه چیزی؟ از چه کسی؟ و چگونه؟ بیاموزد؛ کم است. شاید علت این مساله، ارتباط زیاد گردشگری با سایر بخش های مالی و اجتماعی باشد.

4 گروه مخاطب اصلی تفسیر محیطی در کشورهای درحال توسعه عبارت اند از:

1. افراد محلی در سطح حداقل معیشت

2. شهروندان طبقه میانی یا بالاتر

3. شهروندان ذی نفوذ

4. گردشگران خارجی

گاف و اسکات در 1999، گروه های هدف دیگر در آموزش گردشگری پایدار را معرفی نموده اند:

. کارمندان و مدیران صنایع مهمان پذیری، سفر و ساخت وساز

. مسئولین دولتی در کشورهای مقصد

. گردشگران بالقوه در مبدا

. بچه های مدرسه ای که ممکن است بعداً در صندلی های ذکرشده قرار بگیرند.

منظور از آموزش عمدتاً دو چیز بوده است:

1. روشنگری گردشگران جدید در خصوص فرهنگ و نرم های جامعه میزبان- آموزش فقط برای خودش.

2. آموزش میزبانان، تا بهتر بتوانند خواسته های طبقه میانی بازدیدنماینده را برآورده نمایند.

هرکدام این گروه ها، نیازهای آموزشی و توقعات خاصی دارند که باید طبق آن برنامه ریزی گردد.

اثربخشی در آموزش میزبانان

سوالی که مطرح می گردد این است که آموزش جامعه میزبان از چه طریقی باشد تا آنان را به مشارکت تشویق کند؟ بعضی از شیوه های پیشنهادی، مانند استفاده از اینترنت، تلویزیون و حتی روزنامه، برای شهروندان مناسب و عملی نیستند. تحقیقات نشان می دهد که دوره های فنی کوتاه مدت، اثر کمی دارند؛ اما دوره های طولانی تر که همراه با تعلیم در محل کار هستند، موثرترند. یادگیری به وسیله مشاهده کار سایر مکان ها و پروژه ها نیز پیروز است.

اثربخشی در آموزش گردشگران

اولین عامل معین نماینده در اثربخشی آموزش گردشگران، ماهیت فعالیت آنان است. فعالیت های نامطلوب گردشگران را می توان این گونه طبقه بندی کرد:

فعالیت های بی توجه: رفتارهای مزاحم یا بدون فکر مانند کندن گل های وحشی یا آشغال ریختن که بدون در نظر دریافت اثر این کار بر منابع یا سایر افراد، انجام می گردد.

فعالیت های بی مهارت: رفتارهای نامناسبی که وقتی رخ می دهند که گردشگران می دانند چه باید بنمایند، اما مهارت لازم را ندارند. مانند ایجاد آتش با کمترین اثر.

فعالیت های بی اطلاع: ناشی از نداشتن اطلاعات کافی برای انتخاب رفتار مناسب. مثلاً کسانی که حیوانات وحشی را غذا می دهند، نمی دانند این کار خلاف قانون است.

فعالیت های اجتناب ناپذیر: رفتارهایی که تا حد زیادی به دانش و تجربه گردشگر بستگی ندارند؛ مانند کوبیده شدن گیاهان و متراکم شدن خاک در راستا معین شده برای پیاده روی.

فعالیت های غیرقانونی: قانون شکنی های عمدی مانند دزدی آثار باستانی.

آموزش گردشگران می تواند بر فعالیت های بی مهارت و بی اطلاع بسیار موثر و بر فعالیت های بی توجه تاحدی تاثیرگذار باشد. مدیران می توانند این فعالیت های نامطلوب را با توصیف ماهیت و اهمیت اثرات منتج از آن مورد هدف قراردهند و گردشگران را به یادگیری و انجام رفتارهایی که اثرات را کمینه می نمایند، تشویق نمایند. مورد هدف قرار دادن اثرات اجتناب ناپذیر، احتمال اثربخشی کمتری دارند؛ هرچند بعضی آموزش ها باعث می شوند که رفتارها کمترین تنزل درجه را ایجاد نمایند؛ یا فعالیت ها به زمان و مکان هایی منتقل شوند که کمتر آسیب بزنند. فعالیت های قانون گذاری، بیشتر برای جلوگیری از فعالیت های غیرقانونی استفاده می شوند.

عوامل موثر در میزان اثربخشی برنامه آموزشی

بسکمک از نویسندگان محتوا و نحوه ارایه پیغام، ویژگی های مخاطبین و پیغام با زمینه تئوریک را موثر در میزان اثربخشی آموزش می دانند:

1. محتوای پیغام

اطلاعات ساده، جالب و مفید، موثرتر از سایر اطلاعات هستند.

پیغام باید واضح و خلاصه باشد.

پیغام های تابلو اعلانات ابتدای راستا باید محدود به چند عنوان شوند تا از زیاد شدن اطلاعات جلوگیری گردد و توجه را بیشتر جلب کند.

باید در پیغام مورد نظر، رفتارهای مطلوب و نامطلوب، واضح بیان شوند.

افراد ترجیح می دهند تا به علل اکولوژیکی رفتار خود را تغییر دهند؛ نه به علل اجتماعی.

2. نحوه ارایه پیغام

پیغام باید در زمان و مکان مناسب ارایه گردد. مثلاً در خصوص محل کمپ زدن، در ابتدای ورود باید اطلاع رسانی انجام گردد. یا درست در زمان وقوع رفتار پراثر مانند زمان غذا دادن به حیوانات.

تئوری های ارتباط معتقدند که پتانسیل تاثیرگذاری روابط چهره به چهره، به خاطر پیغام های غیرکلامی و صداهای آوایی بیشتر است.

به ترتیب ارتباط شخصی، برنامه های سمعی بصری، بروشورها و علامت ها موثرند و استفاده از چند وسیله، بهتر از تکیه بر یک وسیله خاص است.

تکرار پیغام های آموزشی نیز به اثربخشی آن کمک می نماید.

3. ویژگی های مخاطبین

آگاهی از دانش مخاطبین، به انتخاب بهترین محتوا و مناسب ترین روش کمک می نماید.

افرادی که تجربه بیشتری داشتند، احتمالاً کمتر تحت تاثیر اطلاعات جدید قرار می دریافتد.

پیغام هایی که برای افراد باتجربه آماده می شوند؛ باید دلایل قوی تر داشته و سعی نمایند به طور منطقی تصورات غلط رایج را اصلاح نمایند.

طراحی پیغام آموزشی باید به گونه ای باشد که به اعتقادات و نگرش افراد احترام بگذارد.

درک گروه های هدف و شناسایی اعتقاداتی که باعث انجام یک رفتار می گردد، ما را در انتخاب موضوع تفسیر کمک می دهد.