دیوارهای غیرسازه ای و نحوه اجرای میلگرد بستر عامل بیشترین تخریب در زلزله سی سخت - تیم علمی

به گزارش خبرنگاران، بعد از زلزله سی سخت که در 29 بهمن ماه جاری با بزرگای 5.6 در استان کهگیلویه و بویر احمد رخ داد، خرابی های رخداده در سازه ها و ساختمان ها و مسائل ایجاد شده در منطقه مورد آنالیز محققان پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله نهاده شد و در این مطالعات مهمترین موضوعی که از نظر صنعت ساختمان و جامعه مهندسی مورد سوال نهاده شد، عملکرد اجزای غیرسازه ای و دیوارها در این زلزله بود.

با توجه به بزرگا و شدت این زلزله، سیستم سازه ای در ساختمان ها دچار گسیختگی و شکست نشدند و بیشتر خسارات و خرابی ها مربوط به دیوارها و اجزای غیرسازه ای است و با آنالیز خرابی ها و خسارت ایجاد شده در منطقه در این زلزله، نشان از اهمیت بالای اجزای غیرسازه ای و دیوارها داشت که متاسفانه در اجرای سازه ها و ساختمان ها مورد توجه قرار نمی گیرد.

بر اساس مطالعات دکتر ناطقی الهی عضو هیات علمی پژوهشگاه بین المللی زلزله و مهندس سعید قشلاقی از محققان این پژوهشگاه، اجرای صحیح میلگرد بستر و وال پست در دیوارهای غیرسازه ای باعث بهبود عملکرد این اجزا در هنگام زلزله می گردد.

خسارات ایجاد شده در دیوارها و میانقاب ها در زلزله سی سخت به این توضیح است:

دکتر ناطقی الهی، عضو هیات علمی پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله در گفت وگو با خبرنگاران تاکید نمود: نکته ای که در خرابی های اتفاق افتاده در این زلزله مورد توجه نهاده شده است، خرابی دیوارهای غیرسازه ای است که در آن از وال پست استفاده شده است. همان طور که در تصاویر زیر از خرابی دیوارها مشاهده می گردد، وال پست ها عملکرد مناسبی نداشتند و دیوارها ترک خوردند و در برخی موارد دچار گسیختگی کامل شدند.

مهندس سعید قشلاقی نیز در گفت و گو با خبرنگاران اعلام نمود: با توجه به موارد اجرایی پیشنهاد شده در استاندارد 2800 در خصوص دیوارهای غیرسازه ای باید در تمام رج های دیوار از میلگرد بستر استفاده گردد و وال پست های قائم و افقی به تیر و ستون های قاب پیرامونی دیوار متصل نشوند.

قشلاقی اضافه نمود: با توجه به اینکه تیر و ستون های اطراف دیوار می توانند دریفت و تغییرمکان ایجاد شده را به دیوار انتقال دهند، وال پست ها با ایجاد فاصله مناسب می توانند از این انتقال و خرابی دیوارها جلوگیری نمایند.

همچنین در تحقیقات اجرا شده بر روی دیوارهای غیرسازه ای با طول و ضخامت های مختلف با جزئیات متفاوت در ساخت، توسط دکتر ناطقی الهی و مهندس سعید قشلاقی در پژوهشگاه زلزله اهمیت بالای استفاده از میلگردهای بستر اثبات شده است. در نمودارهای زیر قسمتی از نتایج بدست آمده نشان داده شده است:

قشلاقی ادامه داد: همانطور که در نمودارهای بالا مشاهده می گردد، وال پست ها در ابتدا به صورت ناچیز مقاومت خارج از صفحه دیوار را افزایش می دهند اما با افزایش بار وارده کارایی ندارند. اما میلگردهای بستر علاوه بر افزایش مقاومت خارج از صفحه، رفتار دیوارها را بهبود می بخشند. باید به این نکته توجه کرد که اجرای صحیح وال پست ها در طول و ارتفاع دیوار بسیار حائز اهمیت است و مهندسین ناظر و اجرا باید در این زمینه بسیار دقت نمایند.

وی تاکید نمود: با توجه به خسارات رخداده در این زلزله، برای جلوگیری از ایجاد خسارات مشابه در زلزله های آینده، مطالعات در زمینه دیوارهای غیرسازه ای باید ادامه یابد و راهکارهای مختلف بهبود این اجزاء مورد آزمایش قرار گیرند، علاوه بر آن در دیوارهای غیرسازه ای حتما از میلگرد بستر استفاده گردد. استفاده تنها از وال پست های قائم و افقی، همانطور که در خرابی های زلزله سی سخت مشاهد شد، عملکرد مناسبی در دیوارها ایجاد نمی نمایند و دیوارها دچار گسیختگی و ترک می شوند.

وی با بیان اینکه آنالیز های ما نشان می دهد که وال پست ها نباید به تیر و ستون های قاب پیرامونی دیوار متصل شوند و با ایجاد فاصله از آنها قرار گیرند، خاطر نشان کرد: میلگردهای بستر ضمن افزایش مقاومت خارج از صفحه دیوارها، یکپارچگی دیوارها را حفظ می نمایند که در وقوع زلزله عامل مهمی در حفظ عملکرد مناسب دیوارهاست.

این محقق پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله ضمن تاکید بر استفاده از مصالح سبک و نوین در اجرای دیوارهای غیرسازه ای و همچنین توجه به شکست ترد دیوارها با استفاده از مصالح سبک و نوین یادآور شد: باید مطالعات بیشتری جهت استفاده از این مصالح و راهکارهای جدید انجام گردد تا بتوان در جهت بهبود عملکرد دیوارهای غیرسازه ای در زلزله های آینده راهکارهای اجرایی و مناسب ارائه کرد.