شب چله، اولین سفره شب یلدا را چه کسی چید؟
به گزارش تیم علمی، شب چله که بیشتر افراد به آن شب یلدا نیز می گویند یکی از رسومات قدیمی ما ایرانی ها است.
به این دلیل شب چله نامیده می گردد که اولین روز از یک دوره چهل روزه در زمستان است. از نظر تقویم سنتی ایرانی، دوره زمانی است که از 22 دسامبر آغاز و در 30 ژانویه به سرانجام می رسد. چهار روز آخر این چله قرار است سردترین روزهای زمستان باشد.
فلسفه هندوانه و انار شب یلدا
بابانوئل کیست
اولین درخت کریسمس
رنگ های جشن کریسمس
شب چله
کلمه یلدا به زبان سریانی است و معنای آن یعنی تولد، زادروز و میلاد تازه.
هنوز اینکه اولین بار جشن یلدا در کدام منطقه ایران برگزار گردید، اطلاعات زیادی دردست نداریم.
اما بعضی اعتقاد دارند که حدوداً 300 سال بعد از اینکه رومیان به دین مسیحیت روی آوردند،
به دلیل اینکه نسبت به تولد حضرت عیسی اطلاعات زیادی نداشتند کلیساها، میلاد مهر را به عنوان میلاد مسیح قرار دادند و آن روز را یلدا نامیده و جشن می گرفتند.
شب چله یا همان یلدا که تاریخچه 7000 هزارساله دارد را دقیقاً، اولین شب زمستان که براساس واقعیت طولانی ترین شب سال نیز هست آریایی ها جشن می گیرند که به همان آیین مهر رومیان تا حدودی مربوط است.
اولین جشن شب یلدا چه زمانی بوده است؟
اولین روزی که جشن شب چله را در ایران به طور رسمی معرفی کردند و درتقویم یادداشت کردند در زمان داریوش یکم می باشد و آن روز در تقویم های رسمی مصر و بابل نیز ثبت شده است.
ایرانیان باستان نیز می گفتند که یلدا شب میلاد مهر و دوستی و محبت است.
ایرانیان در زمان قدیم اعتقاد داشتند که خورشید در این شب شکست ناپذیر می گردد.
آریایی ها با تماشا اینکه بعضی روزها طولانی و بعضی شب ها از روزها طولانی تر است در شب یلدا فکر می کردند که روز به معنای محبت و روشنی در حال مقابله و جنگ با شب و اهریمن است.
به همین خاطر طولانی ترین شب سال را به عنوان شب چله جشن می گرفتند و می گفتند که در این شب پس از جدال طولانی خورشید با اهریمن، خورشید و مهر پیروز می گردد.
آیین و مراسمات شب چله یا یلدا
در بیشتر این مجالس خانواده و اقوام به ملاقات پدربزرگ و مادربزرگ می فرایند و شب را با آنها می گذرانند. در این مراسم انواع میوه، شیرینی و آجیل در کنار چای و شربت سرو می گردد. میهمانان از یک شام لذیذ لذت می برند و بعد از آن بزرگترها با قصه و حکایت دیگران را سرگرم می نمایند. شاهنامه خوانی و فال گرفتن به وسیله دیوان حافظ از دیگر تفریحات مورد علاقه و رایج این سنت کهن ایرانی است.
آلمانی ها نیز در شب چله ما ایرانی ها به جشن و پایکوبی می پردازند و ماه شب چله را به نور آفتاب نسبت می دهند.
جالب ترین موضوع درباره شب چله این است که شاهان در شب چله از تخت پادشاهی خارج شده و لباسی ساده بر تن می کردند و در کنار افراد عادی این شب را جشن می گرفتند. حتی تمام افراد دربار و خدمتگذاران نیز این کار را می کردند آن ها اعتقاد داشتند که با این کار یکسان بودن خود و اطرافیان را به مردم عادی نشان می دهند.
سفره شب چله چیست؟
این سفره میزد نام دارد و در آن خوراکی های گوناگونی قرار می دهند.
همانطور که هر رسمی در طول زمان و تاریخ دستخوش تغییر می گردد رسومات شب یلدا نیز به مرور زمان تغییر پیدا نموده است.
در این سفره شمع، آجیل و خشکبار، میوه های تر و خشک، شیرینی و…. قرار می دهند. از میوه ها می توانیم به هندوانه و انار اشاره کنیم.
که به دلیل رنگ قرمزی که دارند به عنوان نماینده خورشید شناخته می شوند.
دلیل استفاده از آجیل و خشکبار نیز به این دلیل است که دانه ها نماد برکت می باشند.
از دیگر رسومات شب چله می توانیم به روشن کردن آتش یا شمع و داستان گویی مثل حافظ و شاهنامه خواندن اشاره کنیم.
منبع: ژیوار