تماشای پایکوبی باله دریاچه قو در سنت پترزبورگ - تیم علمی

تاریخچه پایکوبی باله دریاچه قو

پایکوبی باله اگر چه ریشه در دوران رنسانس ایتالیا دارد اما فرم امروزی آن در کشورهای فرانسه و روسیه شکل گرفته است. برای آشنایی با تاریخچه پایکوبی باله دریاچه قو باید به سال 1876 بازگردیم. در این سال پیوتر ایلیچ چایکوفسکی، آهنگ ساز معروف روسی با الهام از داستان های عامیانه روسی و آلمانی، باله دریاچه قو را ساخت. این نمایش در سال 1877 در سالن تئاتر بولشوی مسکو روی صحنه رفت و طراح پایکوبی این اثر جولیوس رزینگر(Julius Resinger) بود. این اجرا ضعف هایی داشت و پس از نمایش اول انتقادهای زیادی از پایکوبی باله دریاچه قو اثر چایکوفسکی شد. اما بااین حال صحنه ها و حرکات طراحی شده این نمایش در سال های بعد، بیش از سی بار اجرا شدند.

در سال 1895 پایکوبی باله دریاچه قو در تئاتر ماریینسکی سنت پتررزبورگ به اجرا عایدی. در این اجرا ماریوس ایوانوویچ پتیپا(Marius Alphonse Petipa)، طراح پایکوبی و پایکوبینده باله اهل فرانسه که به عنوان یکی از تاثیرگذارترین پایکوبی پردازان و اساتید باله در تاریخ شناخته می گردد، حرکات پایکوبی را طراحی کرد و به اجرای آن ها پرداخت. بعلاوه در این اجرا، ریکاردو یوجنیو دریگو(Riccardo Eugenio Drigo)، آهنگساز ایتالیایی موسیقی باله، رهبر ارکستر تئاتر و پیانیست معروف، اقتباسی از موسیقی باله دریاچه قو ایلیچ چایکوفسکی ارائه داد. جالب است بدانید با این که هم اکنون گروه های مختلف، نسخه های متفاوتی را از باله دریاچه قو ارائه می دهند اما بیشتر آن ها بر احیای موسیقی و حرکات ماریوس ایوانوویچ پتیپا در اجرای سال 1895 سنت پتررزبورگ تاکید دارند.

در حال حاضر بسیاری از بخش های تنظیم شده نمایش باله دریاچه قو با موسیقی دریگو هنوز هم اجرا می شوند و بزرگان باله از این حرکات به عنوان پایه گذار رپرتوار باله کلاسیک یاد می نمایند. رپرتوار در هنر پایکوبی به مجموعه ای از حرکات انتخابی و فراوری شده به وسیله یک کمپانی گفته می گردد. این موفقیت ها در اجرای دوم باعث شد نمایش پایکوبی باله دریاچه قو سنت پترزبورگ نمونه بسیار تأثیرگذاری باشد.

داستان نمایش پایکوبی باله دریاچه قو سنت پترزبورگ

داستان نمایش پایکوبی باله دریاچه قو سنت پترزبورگ، در ستایش عشق، پاکی و زیبایی نوشته شده است. این داستان با جشن تولد 21 سالگی شاهزارده زیگفرید(Siegfried) شروع می گردد. در این سن شاهزاده باید همسری برای خود انتخاب کند اما او با حالتی نگران به کنار دریاچه ای می رود و در آنجا متوجه یک قوی بسیار زیبا می گردد که به وسیله چندین قوی دیگر احاطه شده است.

با فرارسیدن غروب آفتاب، قوی زیبا که اودِت(Odette) نام دارد و دیگر قوی ها تبدیل به دخترانی زیباروی می شوند. شاهزاده در همان نگاه اول عاشق اودت می گردد ولی او پی می برد جادوگری شیطانی به نام وان روثبارت(Von Rothbart) اودت و دختران ندیمه او را به قو تبدیل نموده است و آن ها فقط در طول شب به شکل انسان درمی آیند. دریاچه ای هم که اودت و ندیمه ها در آن شنا می کردند در واقع همان اشک چشم پدران و مادران دختران ندیمه بود.

اودت به شاهزاده می گوید تنها مردی با قلب پاک با ابراز عشق به او می تواند طلسم را باطل کند اما قبل از آشکارشدن عشق شاهزاده به اودت، جادوگر دخترها را به شکل قو درآورده و به آن ها دستور می دهد در دریاچه به پایکوبی درآیند.

در روز بعد جادوگر دختر خود اودیل(Odile) را به شکل اودت درمی آورد و شاهزاده بی خبر از این ماجرا، عشق خود را به او ابراز می نماید. اودت واقعی که در همان نزدیکی پنهان شده با دیدن این صحنه، غمگین به طرف دریاچه می دود. شاهزاده متوجه این صحنه شده و به فریب جادوگر پی می برد و در پی اودت می رود و عشقش را به او ابراز می نماید. در نهایت با این کار، طلسم شکسته می گردد و جادوگر و دخترش به وسیله ندیمه ها به دریاچه انداخته می شوند. پس از این اتفاق روح شاهزاده زیگفرید و اودت دیده می گردد که به طرف بهشت پرواز می نمایند.

البته این داستان در نسخه های مختلف سرانجام ها متفاوتی دارد. مثلاً در نسخه اجرایی نیویورک با ابراز عشق شاهزاده زیگفرید به دختر جادوگر، طلسم اودت جاودانه می گردد و او خود را به درون رودخانه می اندازد. شاهزاده هم پس از او به رودخانه می پرد. در نهایت عشق آن دو باعث شکست طلسم جادوگر می گردد و ندیمه ها به شکل واقعی خود برمی گردند و روح زیگفرید و اودت روانه بهشت می گردد.

اگر چه اجرای اولیه پایکوبی باله دریاچه قو با انتقادهایی روبرو شده بود اما در حال حاضر این شاهکار هنری از پرنمایش ترین باله های دنیا است. جالب است بدانید فیلم قوی سیاه، اثر فوق العاده آرونوفسکی هم با الهام از همین نمایش ساخته شده است و تقابل نیروهای خیر و شر را نشان می دهد.

نمایش پایکوبی باله دریاچه قو سنت پترزبورگ

هم اکنون پایکوبی باله دریاچه قو سنت پترزبورگ گردشگران زیادی را به سالن های تئاتر این شهر می کشاند. این نمایش باعث شد سنت پترزبورگ و مسکو به عنوان مشهورترین و بزرگ ترین مراکز باله در دنیا شناخته شوند و به همین دلیل سالن های نمایشی زیادی در این شهرها راه اندازی شده اند. سالن تئاتر ماریینسکی سنت پترزبورگ جایی است که برترین بالرین های دنیا در آن پایکوبی باله دریاچه قو را اجرا می نمایند. بعلاوه از دیگر تئاترهای اجرا نماینده پایکوبی باله دریاچه قو سنت پترزبورگ می توان به تئاتر میخایلوفسکی(Mikhailovsky Theatre)، تئاتر ارمیتاژ(Hermitage Theatre)، تئاتر الکساندرینسکی(Alexandrinsky Theatre)، تئاتر کنسرواتوار سنت پترزبورگ(Theatre of St.Petersburg Conservatory) و سالن باله آرورا(Aurora Ballet Hall) اشاره نمود.

سخن سرانجامی درباره پایکوبی باله دریاچه قو سنت پترزبورگ

در این مقاله درباره نمایش پایکوبی باله دریاچه قو اثر چایکوفسکی صحبت کردیم. همان طور که گفته شد این نمایش یکی از مشهورترین پایکوبی های باله کلاسیک در دنیا است. اگر علاقه مند به این اجرا باشید می توانید نسخه های متفاوتی از آن را در سالن های تئاتر شهر سنت پترزبورگ دیدن کنید. این نمایش ها به وسیله برترین گروه های باله اجرا می شوند، گروه هایی که در سطح دنیا با تأیید منتقدان و دیدنگران روبرو هستند و به زیباترین شکل داستان دریاچه قو را با حرکاتی جادویی برای بازدیدنمایندگان روایت می نمایند.